Και νέο αλαλούμ στην Παιδεία

Του Χρήστου Πιλάλη, μέλους της Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής του ΣΥΝ

Βρισκόμαστε 20 ημέρες πριν από την ολοκλήρωση του διδακτικού έτους των γυμνασίων και των λυκείων και ένα νέο αλαλούμ επικρατεί στην εκπαιδευτική κοινότητα σχετικά με το πρόγραμμα των μαθημάτων που θα ακολουθήσουν οι μαθητές και οι μαθήτριες για να διεκδικήσουν μια θέση στα Πανεπιστήμια. Στις 18/4 ο υπουργός Παιδείας σε συνέντευξή του στο κρατικό ραδιόφωνο παραδέχθηκε ότι τα παιδιά που ολοκληρώνουν την Α’ Λυκείου φέτος –ενδεχομένως και αυτά που ακολουθούν στη Γ’ Γυμνασίου – μπορεί να αποδειχθούν «πειραματόζωα» των διαφόρων συστημάτων.

Γιατί το δεδομένο αυτή τη στιγμή είναι ότι τα παιδιά της Α’ Λυκείου έχουν ξεκινήσει και ολοκληρώνουν μία σχολική χρονιά προσαρμοσμένη στο «Νέο Λύκειο» και πρέπει να πατήσουν φρένο για να επανέλθουν σε ένα μεταβατικό σύστημα που είναι το ισχύον με κάποιες όμως αλλαγές (!), σε κάθε περίπτωση όχι αυτό που είχε εξαγγείλει η κυβέρνηση και το πήρε πίσω υπό το βάρος της λαϊκής κρίσης στις εκλογές της 6ης Μάη.

Το Ενιαίο Λύκειο Θεωρίας και Πράξης

Απέναντι στις αλχημείες της κυβέρνησης, που ψάχνει τρόπο για να σερβίρει στην ελληνική κοινωνία ένα φθηνό αγοραίο λύκειο ανοιχτό σε στρατηγικές επενδύσεις κερδοσκοπικών εταιρειών, με περισσότερους μαθητές ανά τάξη, χωρίς νέα βιβλία, με απαξιωμένους εκπαιδευτικούς και πανελλαδικού τύπου εξετάσεις σε όλες τις τάξεις του, δηλαδή ένα λύκειο με περισσότερους ταξικούς φραγμούς, υπάρχει η αριστερή πρόταση της γενικής παιδείας για όλες και όλους.

Αφορά τη θέσπιση του Ενιαίου Λυκείου Θεωρίας και Πράξης και τη δημιουργία ενός κύκλου αποκλειστικά δημόσιας και δωρεάν μεταλυκειακής τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης.

Το Ενιαίο Λύκειο Θεωρίας και Πράξης θα αποσυνδέσει το λύκειο από το σύστημα πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και έτσι θα στρέψει το μαθησιακό ενδιαφέρον των μαθητών και των μαθητριών του στις σπουδές τους στο λύκειο και όχι στη φροντιστηριακή προετοιμασία τους για τις εξετάσεις. Αποτελεί δε, τον αντίποδα του εξαγγελθέντος από την κυβέρνηση «Νέου Λυκείου», που αμφισβητεί και υπονομεύει τη γενική μόρφωση, καταργώντας ή υποβαθμίζοντας μαθήματα γενικής παιδείας και μόρφωσης (π.χ. Πολιτική και Δίκαιο, Πληροφορική, Ξένες Γλώσσες).

Στον αντίποδα ενός λυκείου που στόχο θα έχει να οδηγήσει τους μαθητές και τις μαθήτριες της Β’ και της Γ’ Λυκείου σε πρώιμη εξειδίκευση, υποχρε-ώνοντάς τους να επιλέξουν εκπαιδευτική κατεύθυνση που ταυτόχρονα θα είναι και προεπαγγελματική.

Το Ενιαίο Λύκειο Θεωρίας και Πράξης θα επιτευχθεί μέσα από την ανασύνταξη των σχολικών προγραμμάτων και βιβλίων και την αλλαγή του τρόπου διδασκαλίας και αξιολόγησης των μαθητών, με την αξιοποίηση διδακτικών μεθόδων που δίνουν έμφαση στην καλλιέργεια της δημιουργικότητας, της κριτικής σκέψης και της αμφισβήτησης, στην εξασφάλιση πολλαπλής πρόσβασης στη γνώση με χρήση της σχολικής βιβλιοθήκης και των νέων τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνίας (είναι σκανδαλώδες ότι σήμερα οι μαθητές τελειώνουν το σχολείο χωρίς να πάρουν πιστοποίηση χειρισμού Η/Υ, την οποία αναζητούν στη συνέχεια από ιδιωτικούς φορείς, πληρώνοντας αδρά).

Παράλληλα με τη θεσμοθέτηση του ενιαίου λυκείου πρέπει να δημιουργηθεί ένας αποφασιστικά στηριγμένος και ουσιαστικά αναβαθμισμένος κύκλος δημόσιας και δωρεάν μεταλυκειακής τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης ως βασικό συστατικό στοιχείο της δημόσιας εκπαίδευσης, που να καλύπτει επαρκώς το σύνολο των τεχνολογικών ειδικοτήτων που χρειάζεται η ελληνική κοινωνία και ενδιαφέρουν τους νέους ανθρώπους.

Η ελεύθερη πρόσβαση

Η πρόταση αυτή είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την πρωτοπόρα πρόταση για ελεύθερη πρόσβαση στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Μαζί θα υπηρετήσουν το βασικό λαϊκό πρόταγμα μιας πραγματικά δημοκρατικής κυβέρνησης, που είναι η κατοχύρωση του δημόσιου και καθολικού δικαιώματος των πολιτών στη γενική παιδεία, άρα μια παιδεία χωρίς ταξικούς φραγμούς.

Η ελεύθερη πρόσβαση θα καταργήσει οριστικά τον σημερινό χαρακτήρα του λυκείου ως μηχανισμού «προγύμνασης» των νέων για την πρόσβασή τους στα ΑΕΙ. Θα αναβαθμίσει τον μορφωτικό ρόλο του λυκείου, το οποίο έχει μετατραπεί σε πάρεργο, διότι θα το απελευθερώσει από τις εισαγωγικές εξετάσεις, ενώ ταυτοχρόνως θα απαλλάξει την κάθε οικογένεια από τις δυσβάσταχτες δαπάνες για τα φροντιστήρια.

Ποιοι θα δώσουν τη λύση

Ποιος θα τα κάνει αυτά πράξη; Οι προτάσεις αυτές θα υλοποιηθούν από μια κυβέρνηση αντιμνημονιακών και αντινεοφιλελεύθερων δυνάμεων που ιεραρχούν τη δημόσια δωρεάν εκπαίδευση πολύ ψηλότερα από εκεί που την κατέταξαν οι νεοφιλελεύθερες κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ.

Το 2,75% του ΑΕΠ που δίνεται απ’ το κράτος σήμερα για την εκπαίδευση δεν απέχει πολύ από το 3,2% που δινόταν μέχρι πριν από 2 χρόνια (προ ΔΝΤ!), απέχει όμως παρασάγγας από το 5,1% που είναι σταθερά ο μέσος όρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και μας φέρνει προτελευταίους στις κρατικές δαπάνες για την παιδεία στην Ε.Ε. των 27 χωρών (μπροστά από το Λιχτενστάιν).

Η 6ηΜάη είναι κοντά.