Το κλείνουν το μαγαζί!

Βρυξέλλες: Του Θάνου Αθανασίου

Βόμβα μεγατόνων στα θεμέλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του κοινοτικού κεκτημένου και του ευρωπαϊκού τρόπου ζωής αποτελεί η άνοδος της ακροδεξιάς αδιακρίτως στα κράτη μέλη, σύμφωνα με την Κομισιόν και τον πρόεδρο του Συμβουλίου.

Ο Χέρμαν ΒανΡόμπεη εμφανίστηκε την περασμένη εβδομάδα ιδιαίτερα ανήσυχος για τις εξελίξεις στο πολιτικό γίγνεσθαι καθώς όλα δείχνουν πως οι ευρωσκεπτικιστές έχουν βάλει στο μάτι, πέραν του κοινού νομίσματος και το σύστημα ελεύθερης διακίνησης των πολιτών.

Σύμφωνα με τα στελέχη της Κομισιόν που παρακολουθούν τεχνικά και πολιτικά το θέμα «τμήματα της άκρας δεξιάς, που μέχρι πρότινος βρίσκονταν στο περιθώριο εισέρχονται στην κεντρική πολιτική σκηνή επιβάλλοντας την ατζέντα τους σε ζητήματα που άπτονται της οικονομίας και των πολιτικών ελευθεριών». Οι ίδιοι κύκλοι, όπως και οι διπλωμάτες του Συμβουλίου εκτιμούν ότι «η επίπτωση της ατζέντας της ακροδεξιάς στην Ευρώπη υπερβαίνει κατά πολύ την εκλογική τους επιρροή» κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου προς τις λεγόμενες «ανεκτικές κυβερνήσεις» που αργά ή γρήγορα κινδυνεύουν να βρεθούν προ τετελεσμένων.

Τα τετελεσμένα που ήδη καλούνται να διαχειριστούν διπλωμάτες και κοινοτικές υπηρεσίες μέχρι πρότινος είχαν μόνο λαϊκίστικη χροιά και άπτονταν της οικονομίας και του κοινού νομίσματος. Από το πρώτο μισό του 2012 όμως η θεματολογία αλλάζει και «συγκεκριμένες δυνάμεις πιέζουν για υπαναχώρηση του κοινοτικού κεκτημένου σε θεμελιώδη ζητήματα όπως η ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων». Το αξιοπερίεργο της υπόθεσης είναι πως στο Συμβούλιο των 27 δεν μετέχει σήμερα καμία αμιγώς ακροδεξιά ή ριζοσπαστική κυβέρνηση, αλλά η ατζέντα των ευρωσκεπτικιστών προωθείται από Σοσιαλιστικές, Φιλελεύθερες και Χριστιανοδημοκρατικές συμμαχίες.

Ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζ.Μ.Μπαρόζο και ο πρόεδρος του Συμβουλίου Χ.Βαν Ρόμπεη έχουν ήδη προειδοποιήσει για την λαϊκίστικη ρητορική και μετά από εισήγηση των αρμοδίων υπηρεσιών ζητούν από τις εθνικές κυβερνήσεις «να λένε την αλήθεια». Οι κοινοτικές υπηρεσίες γνωρίζουν ότι η σημερινή κατάσταση δεν έπεσε από τον ουρανό. Αντιθέτως οι εθνικές κυβερνήσεις για χρόνια απέδιδαν όλα τα δεινά στις «κακές Βρυξέλλες» και όλους του περιορισμούς «στις αόρατες δυνάμεις της ΕΕ». Παρέλειπαν να πουν όμως στους πολίτες τους ότι οι ίδιοι ήταν αυτοί που ψήφιζαν τα πάντα στα σχετικά Συμβούλια που λαμβάνονταν οι αποφάσεις, σχολιάζουν κύκλοι της Κομισιόν.

Για παράδειγμα η κοινή αγροτική πολιτική και ο περιορισμός των κονδυλίων της ήταν αποτέλεσμα ψηφοφορίας στο Συμβούλιο των εθνικά εκλεγμένων υπουργών και διαβούλευσης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο των δημοκρατικά εκλεγμένων ευρωβουλευτών. Το ίδιο και η Συνθήκη της Λισσαβόνας που καλείται να εφαρμόσει η Κομισιόν που εντέλλεται και εκπροσωπεί τις κυβερνήσεις.

Όλα φυσικά τα παραπάνω εντέχνως αποσιωπώνται σε περιόδους εκλογών με αποτέλεσμα διάφοροι αλεξιπτωτιστές να καρπώνονται τη δυσαρέσκεια των πολιτών και να διακηρύσσουν το ανεφάρμοστο «μπορούμε καλύτερα μόνοι μας».

Είναι χαρακτηριστικό ότι η πολύ σκληρή στα δημόσια οικονομικά Ολλανδία, στην κυβέρνηση της οποίας μετέχει «ο αρνητής της Ευρωπαϊκής Ιδέας» Χέερντ Βίλντερς, βρέθηκε να μην μπορεί να περάσει έστω και ένα ετήσιο προϋπολογισμό λιτότητας μόλις παρεξέκλινε από τους κανόνες. Η ακροδεξιά του Βίλντερς που δεν ήθελε ούτε να ακούσει για δάνεια προς την Ελλάδα, ζητούσε την έξοδο της χώρας από το ευρώ και φώναζε «σφίξτε το ζωνάρι!» σήμερα δεν συναινεί σε μέτρα ύψους μόλις μιάμισης μονάδας του ΑΕΠ για να μην περιέλθει η Ολλανδία στη δυσμένεια των αγορών.

Παρομοίως ο «ευρωπαϊστής» Ν.Σαρκοζύ, που εμφανίστηκε από το 2008 ως «ο σωτήρας του ευρώ», σήμερα προπαγανδίζει το κλείσιμο των εσωτερικών συνόρων και την αποπομπή χωρών όπως η Ελλάδα από τη ζώνη Σέγκεν γιατί δεν μπορούν να αποκόψουν τις μεταναστευτικές ροές από την ανατολή. Αυτό ήταν το πνεύμα άλλωστε της κοινής επιστολής με το γερμανικό υπουργείο εσωτερικών που μέχρι πρότινος «διαρρήγνυε τα ιμάτιά του» για το «πόσα λεφτά θα έχανε η Γερμανία αν ξανάρχιζαν οι συνοριακοί έλεγχοι». Πράγματι οι κοινοτικές υπηρεσίες μιλάνε για εφάπαξ απώλεια του 5 ως 7% του κοινοτικού ΑΕΠ.

Ακόμα όμως και έτσι η Α.Μέρκελ έπαιξε το παιχνίδι του Σαρκοζύ στην προσπάθεια του τελευταίου να κλέψει το ακροατήριο της Μ.Λεπέν. Με αυτό τον τρόπο όμως έφερε την περιθωριακή της πολιτική σε αυτό που ονομάζουμε mainstream.

Το στοίχημα της ανάπτυξης

Οι παραπάνω εξελίξεις είχαν αρχίσει να γίνονται αντιληπτές ήδη από το 2009. Ο γενικός γραμματέας των ευρωπαϊκών συνδικάτων Τζ.Μόνκ είχε προειδοποιήσει τον Ζ.Μ.Μπαρόζο ήδη από τότε για τον κίνδυνο επιστροφής στη δεκαετία του 1930 με όχημα τη λιτότητα. Σήμερα ακόμα και η Μέρκελ μιλάει για μια «αναπτυξιακή ατζέντα» δειλά δειλά και με έμφαση στις μεταρρυθμίσεις. Αν υπάρχει όμως ένα μάθημα από την κρίση αυτό είναι πως οι μεταρρυθμίσεις αργούν να αποδώσουν. Ήδη ο Μ.Ντράγκι της ΕΚΤ και ο Ζ.Κ.Γιούνκερ υπονοούν το «κάτι παραπάνω». Μένει τώρα να δούμε ποιος λαϊκισμός είναι ισχυρότερος: αυτός που ζητά ανελαστική πειθαρχία ή αυτός που ζητά ποσοτική χαλάρωση. Και στις δύο περιπτώσεις οι ΗΠΑ, το ΔΝΤ και ο Ομπάμα περιμένουν στη γωνία τους ερασιτέχνες από την Ευρώπη που τους χαλάνε την προεκλογική σούπα...