«Τηρήστε τις δεσμεύσεις σας για να μείνετε στο ευρώ»

Βρυξέλλες: του Θάνου Αθανασίου

Αυτό ήταν το κεντρικό μήνυμα της συνόδου για το ελληνικό ζήτημα, μήνυμα που μεταφέρθηκε σε πολλαπλούς αποδέκτες. Αρχικά στους κ. Σαμαρά και Βενιζέλο στις ευρωομάδες του ΕΛΚ και των Σοσιαλιστών αντίστοιχα και στη συνέχεια από το βήμα της Συνόδου το επανέλαβαν οι κ. Μπαρόζο και ΒανΡόμπεη. 

Η συνάφεια των δύο καταστάσεων είναι τέτοια που ο Χ. ΒανΡόμπεη, από την συνεδρίαση του ΕΚΛ έφτασε να διατυπώσει το εξής αξίωμα: «η άποψη ότι η Ελλάδα μπορεί να καταγγείλει το μνημόνιο και να μείνει στο ευρώ δεν είναι λάθος, είναι ψέμα», ελπίζοντας προφανώς να γίνει κατανοητός και από όσους δεν έχουν εντρυφήσει στη διπλωματική γλώσσα. 

Για πρώτη φορά όμως οι κοινοτικοί εταίροι προσπάθησαν το ίδιο εμφανώς, να χρυσώσουν το χάπι. Σε μια πρωτοφανή αλλαγή στρατηγικής ενσωμάτωσαν το «καρότο» των διαρθρωτικών ταμείων και της αθρόας (για τα ελληνικά δεδομένα) ροής κεφαλαίων που μπορεί να γίνει πραγματικότητα σχετικά άμεσα και να ανακουφίσει την οικονομία από την ύφεση. 

Στη γραπτή δήλωση αναφέρεται ρητά ότι:

«Η Ένωση έχει πλήρη επίγνωση των σημαντικών προσπαθειών που έχουν ήδη καταβάλει οι Έλληνες πολίτες. Έχει επιδείξει σημαντική αλληλεγγύη, έχοντας ήδη εκταμιεύσει μαζί με το ΔΝΤ σχεδόν 150 εκατ. ευρώ για την υποστήριξη της Ελλάδας από το 2010».

«Θα διασφαλίσουμε ότι τα ευρωπαϊκά ταμεία και εργαλεία θα κινητοποιηθούν προκειμένου να φέρουν την Ελλάδα στο δρόμο της ανάπτυξης και της δημιουργίας θέσεων εργασίας».

Σε αυτό το σημείο ο υπηρεσιακός πρωθυπουργός εξειδίκευσε το περιεχόμενο της παραπάνω φράσης αποκαλύπτοντας ότι η Ελλάδα θα ενταχθεί πρώτη στο πιλοτικό πρόγραμμα των λεγόμενων project bonds (των ομολόγων για τα μεγάλα έργα) με στόχο την εισροή ποσών για επενδύσεις άνω των 50 δις ευρώ. 

Οι Μπαρόζο και ΒανΡόμπεη στις δικές τους τοποθετήσεις προανήγγειλαν μάλιστα ενίσχυση των κεφαλαίων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων με 10 δις ευρώ, ώστε να δοθεί δυνατότητα αύξησης των πιστώσεων προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (τη ραχοκοκαλιά της Ευρωπαϊκής οικονομίας). Καλωσόρισαν την πρόοδο σε σχέση με τις σκέψεις για επιβολή φόρου επί των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών, την αναδιάταξη των κονδυλίων του κοινοτικού προϋπολογισμού (για τα οποία η ελληνική πλευρά ζήτησε και αλλαγή των κριτηρίων επιλεξιμότητας) και την στοχευμένη δημιουργία προγραμμάτων για τη μείωση της ανεργίας των νέων.

Βεβαίως για όλα αυτά έγινε απλά μια θεωρητική συζήτηση και οι 27 θα αποφασίσουν μετά από εισηγήσεις της Κομισιόν στα τέλη Ιουνίου. Αν όμως και η Ελλάδα θέλει να επωφεληθεί από την Ευρώπη που αλλάζει (όπως ακριβώς διατύπωσε το ερώτημα και ο Α.Σαμαράς στο ΕΛΚ), προφανώς θα πρέπει προς το παρόν να πάει με τα νερά της. 

Γι’ αυτό και οι 27 τονίζουν στην κοινή θέση ότι: «η συνέχιση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων για την αποκατάσταση της βιωσιμότητας του χρέους θα ενισχύσουν τις ιδιωτικές επενδύσεις και τους θεσμούς και αυτό είναι η καλύτερη εγγύηση για ένα ευοίωνο μέλλον στην ευρωζώνη».

Αυτό που δεν είναι καθόλου σαφές είναι το αν όντος οι εταίροι προετοιμάζονται ή όχι για ένα μέλλον χωρίς την Ελλάδα. Παρά την κατηγορηματική άρνηση Μπαρόζο «μην παρασύρεστε από τη σπέκουλα» και την «έκπληξη» της Α. Μέρκελ, όπως μετέφερε στον τύπο ο πρωθυπουργός, υπάρχουν και φωνές όπως του Βέλγου υπουργού οικονομικών Στ.Βάνακερε που ευθαρσώς παραδέχθηκε πως «θα ήμασταν ανεύθυνοι αν δεν κάναμε τέτοια σχέδια».

Από τα συμφραζόμενα μπορεί κανείς να συμπεράνει ότι τα κράτη μέλη και η Κομισιόν με την ΕΚΤ ξεχωριστά αλλά χωρίς μεγάλη διασύνδεση «καταγράφουν το εύρος του κινδύνου και το κόστος», όπως ανέφερε στη RealNews κοινοτική πηγή την περασμένη εβδομάδα, ελπίζουν όμως να μείνουν στη θεωρία. 

Ως εκ τούτου στο κείμενο των συμπερασμάτων εκφράζουν την ελπίδα να σχηματιστεί μια κυβέρνηση που θα φέρει εις πέρας τις υποχρεώσεις της. 

Στις ευρωπαϊκές καλένδες τα ευρωομόλογα

Παραμένει το χάσμα απόψεων μεταξύ Παρισιού και Βερολίνου για το ενδεχόμενο αμοιβαιοποίησης μέρους ή του συνόλου του κοινοτικού δημοσίου χρέους, ζήτημα που ταυτίζεται με την έκδοση ευρωομολόγων. Ο Γάλλος Πρόεδρος Φρ.Ολλάντ περιγράφοντας σκωπτικά την κατάσταση δήλωσε πως «για εμάς είναι η αφετηρία και για τη Γερμανία η κατάληξη» - υπονοώντας ότι για τον έναν αποτελούν λύση και μέθοδο για την επίλυση της κρίσης χρέους ενώ για τον άλλο τελικό επακόλουθο μιας μακράς πορείας.

Κάπως έτσι περιέγραψε τη συζήτηση στο δείπνο και ο Έλληνας πρωθυπουργός που καλούμενος να τοποθετήσει το ενδεχόμενο στο χρόνο δήλωσε:

«Είμαστε μακριά, πολύ μακριά, δεν αποκλείεται σε κάποια φάση να γίνουν, όμως όπως έγινε από όλους σαφές, αυτό μπορεί να συμβεί μόνο μετά από μεγάλη ωρίμανση».

Για την ιστορία πηγές του Συμβουλίου μετέφεραν στον τύπο πως «μάχη όντως δόθηκε» ήταν όμως φανερό ότι και οι δύο πλευρές κρατούν το «δυνατό κροσέ» τους για το δεύτερο γύρο.